Eerst isoleren of een warmtepomp – wat is verstandig?

Bij het verduurzamen van je woning is een vraag die vaak opduikt: Moet je eerst isoleren of eerst een warmtepomp plaatsen? Veel mensen willen hun energierekening verlagen én hun huis klaarmaken voor een toekomst zonder gas, maar weten niet waar ze het best kunnen beginnen.

Eerst beginnen met isoleren?

De meest gehoorde volgorde is: eerst isoleren, daarna pas een warmtepomp. Dat klinkt logisch. Een goed geïsoleerd huis houdt warmte beter vast, waardoor een warmtepomp minder hard hoeft te werken. Zeker bij volledig elektrische warmtepompen, die met lagere temperaturen verwarmen dan een cv-ketel, is goede isolatie belangrijk om het warm en comfortabel te houden.

Toch is het niet altijd nodig om eerst volledig te isoleren. In veel gevallen is het slim om alvast te starten met een hybride warmtepomp, die samenwerkt met je bestaande cv-ketel. Dit systeem is vaak rendabel in huizen met gemiddelde isolatie. Daarna kun je gefaseerd isolatiemaatregelen nemen, op de plekken waar het het meest oplevert. Ook bij all-electric systemen zijn er voorbeelden van woningen waarin beperkte isolatie – zoals spouwmuurisolatie of HR++-glas – al genoeg is om goed te kunnen verwarmen met een warmtepomp.

Bovendien scheelt het in de kosten om niet álles tegelijk te doen. Zeker nu er aantrekkelijke ISDE subsidies en leningen beschikbaar zijn voor zowel isolatie als warmtepompen, kan een stapsgewijze aanpak verstandiger zijn.

Wanneer kies je voor een warmtepomp?

Of je al toe bent aan een warmtepomp hangt vooral af van de isolatiewaarde van je woning. Als je huis redelijk tot goed geïsoleerd is – bijvoorbeeld met spouwmuurisolatie, HR++ glas en een geïsoleerd dak of vloer – kun je vaak direct een warmtepomp installeren. Zeker een hybride warmtepomp is dan een logische tussenstap. Die werkt samen met je bestaande cv-ketel en kan in veel gevallen al een groot deel van je gasverbruik overnemen, ook als de woning nog niet perfect geïsoleerd is.

Heb je een ouder huis met nauwelijks isolatie, dan is het verstandiger om eerst te investeren in het verbeteren van de gebouwschil. Zonder isolatie moet een warmtepomp namelijk veel harder werken, wat ten koste gaat van comfort, rendement en levensduur. In die gevallen loont het meer om eerst dak-, vloer- en gevelisolatie aan te pakken, en pas daarna over te stappen op een warmtepomp.

Toch hoeft niet alles perfect te zijn. Steeds meer huishoudens kiezen ervoor om alvast te starten met een hybride warmtepomp en parallel daaraan gericht te isoleren, op plekken waar het het meeste effect heeft. Ook de beschikbaarheid van subsidies maakt dat deze volgorde in de praktijk goed werkt: je hoeft de verduurzaming dan niet in één keer af te ronden, maar kunt dit gespreid en stapsgewijs doen. Kies je dus voor een warmtepomp, dan is het belangrijk om te weten of je huidige isolatieniveau toereikend is, of dat je eerst aan de slag moet met de basis.

Samenvattend; waar moet je mee beginnen?

Wat opvalt, is dat isolatie het wooncomfort verhoogt, het warmteverlies verlaagt en daardoor de inzet van een warmtepomp zowel technisch als financieel aantrekkelijker maakt. In veel gevallen is een hybride warmtepomp een slimme tussenstap bij woningen met matige isolatie: je kunt al flink besparen op je gasverbruik zonder direct grote isolatiewerken uit te voeren. Een volledig elektrische warmtepomp werkt het beste in woningen met een hoge isolatiegraad, zoals energielabel A of B, en in combinatie met lage temperatuurverwarming. De kosten en beschikbare subsidies spelen uiteraard ook een grote rol. Een gefaseerde aanpak – waarbij je eerst relatief betaalbare isolatiemaatregelen neemt en later overstapt op een warmtepomp – kan dan slimmer zijn dan alles in één keer doen.